Thời gian qua, dư luận đặc biệt quan tâm đến Sách giáo khoa (SGK) môn Tiếng Việt lớp 1. Có nhiều phản ánh tiêu cực liên quan đến nội dung và giá cả của sách này. Sách thuộc bộ sách Cánh Diều ( GS. Nguyễn Minh Thuyết là chủ biên; phát hành bởi Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh ). Trước làn sóng mạnh mẽ đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ra Công văn số 4090/BGDĐT-GDTH ngày 9.10.2020 yêu cầu Hội đồng quốc gia (Hội đồng thẩm định) thẩm định rà soát, báo về chương trình và nội dung SGK môn Tiếng Việt lớp 1.Việc rà soát, báo cáo thực hiện trước ngày 17.10.2020
Hội đồng thẩm định đã tổ chức làm việc với tác giả SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều và thực hiện rà soát. Đến ngày 15.10, Bộ GD&ĐT đã thông tin phản hồi chính thức để giải đáp những vướng mắc trên.
Mục lục
Thực trạng SGK Tiếng Việt lớp 1 của Bộ sách Cánh Diều
Về nội dung
Việc thẩm định và phê duyệt SGK theo báo cáo của Chính phủ bảo đảm quy định của pháp luật; được thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Kết quả Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã phê duyệt và sử dụng 46 SGK thuộc 5 bộ lớp 1.
Thực tế, đã có nhiều ý kiến của phụ huynh, cử tri về SGK Tiếng Việt lớp 1. Trong đó, tập trung vào sách Tiếng Việt thuộc bộ Cánh Diều. Sách được đánh giá còn chưa chuẩn và còn thiếu sót về nội dung; một số bài có nội dung, hình ảnh sử dụng truyện ngụ ngôn phỏng dịch từ nước ngoài; không phù hợp với tâm lý lứa tuổi và thiếu tính định hướng giáo dục. Đơn cử, câu chuyện “Hai con ngựa” trong sách Tiếng Việt 1 thuộc bộ sách Cánh Diều. Câu chuyện này được chia làm hai phần, cắt ngang nội dung và gây hiểu lầm về ý nghĩa.
Sách còn có nhiều từ ngữ mang tính địa phương; một số thuật ngữ còn trừu tượng, một số tình huống còn gượng ép, ít dùng. Ví dụ như từ “nhá”, “nom”, “quà… quà”, “chén”,…
Giá SGK tăng cao
Giá của bộ SGK lớp 1 mới cao hơn khoảng 2 lần so với giá bộ SGK lớp 1 cũ. Cụ thể, SGK lớp 1 mới có giá từ 179.000-194.000 đồng/bộ, khoảng 19.000/cuốn. Trong khi đó giá bộ SGK lớp 1 cũ chỉ có 54.000 đồng, khoảng 9.000 đồng/cuốn.
Nguyên nhân là do SGK lớp 1 mới có nội dung cần đạt về phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh theo chương trình mới. Theo đó, đòi hỏi có ngữ liệu; các hình ảnh được sử dụng bảo đảm sự thể hiện rõ ràng, chi tiết các nội dung cần biểu đạt . Điều đó sẽ giúp giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tích cực trong dạy học. Vì vậy, SGK lớp 1 mới có số trang nhiều hơn, khổ rộng hơn so với SGK lớp 1 cũ.
SGK lớp 1 mới cần đảm bảo đạt yêu cầu giúp học sinh tiếp nhận thông tin, kiến thức; đáp ứng yêu cầu của phương pháp dạy học tích cực. Do đó, SGK lớp 1 mới được in 4 màu (trong khi SGK lớp 1 cũ chỉ in 2 màu). Điều này đòi hỏi giấy in SGK phải tốt hơn; mực in phải bảo đảm chất lượng.
Mặt khác, SGK lớp 1 mới không được trợ cấp một phần chi phí như SGK lớp 1 cũ. Bộ Tài chính đã thẩm định giá. Tuy nhiên, các cấu thành giá SGK bao gồm nguyên vật liệu, nhân công vẫn phải bảo đảm các chi phí theo quy định. Hơn nữa, các chi phí này cũng không có sự hỗ trợ nào từ ngân sách nhà nước. Điều này khiến giá SGK lớp 1 mới cao hơn so với SGK lớp 1 cũ.
Trách nhiệm và giải pháp cải thiện nội dung SGK môn Tiếng Việt lớp 1
Về Trách nhiệm
Báo cáo đã nêu rõ: Mặc dù việc chỉnh sửa và hiệu chỉnh SGK thường xuyên thực hiện đối với các SGK trước đây. Tuy nhiên, để dư luận xã hội xảy ra bức xúc về một số điểm chưa phù hợp trong SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều có trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội đồng thẩm định và tác giả. Trong đó, công tác truyền thông về việc triển khai thực hiện chương trình SGK mới chưa tốt; Chưa kịp thời phản hồi phản ánh về những điểm chưa phù hợp trong SGK môn Tiếng Việt lớp 1.
Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nhận thấy, quy định của Bộ GD&ĐT chưa cụ thể. Đó là yêu cầu về chất lượng và quy trình hoàn chỉnh bản mẫu SGK trước khi nhà xuất bản trình thẩm định. Quy định về tổ chức thực nghiệm SGK cũng chưa rõ thời lượng và quy mô thực nghiệm; chưa được lấy ý kiến phản hồi rộng rãi.
Giải pháp
Các bên liên quan đều thống nhất tiếp thu các ý kiến góp ý để chỉnh sửa SGK cho phù hợp hơn.
Cụ thể, chỉnh sửa, bổ sung ngữ liệu. Qua đó, giúp giáo viên có thể thay thế một số đoạn/bài đọc cho phù hợp hơn với học sinh. Ví dụ như bài “Cua, cò và đàn cá” trang 115; bài “Hai con ngựa” trang 157; bài “Lừa, thỏ và cọp” trang 163;…Ngoài ra, đề nghị tác giả khi chọn nội dung thay thế sẽ không sử dụng truyện ngụ ngôn hoặc các đoạn/bài “đa nghĩa”. Nên lựa chọn nội dung trong kho tàng Văn học Việt Nam.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã yêu cầu nhà Nhà xuất bản Đại học sư phạm TPHCM và tác giả nhanh chóng xây dựng phương án chỉnh sửa, hiệu đính kịp thời sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, thuận lợi cho giáo viên tổ chức các hoạt động dạy học. Phương án sẽ gửi Hội đồng thẩm định để thẩm định. Sau đó báo cáo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT xem xét để phê duyệt nội dung chỉnh sửa trước ngày 15.11.2020. Trước mắt, Bộ Giáo dục và Đào tạo có hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên sử dụng các ngữ liệu được thay thế, bổ sung để thực hiện hoạt động dạy học trong Học kì 1.
Nguồn: baovanhoa.vn
