Khoảng năm 1976 đến 1986 nước ta vẫn đang trong giai đoạn bao cấp. Đây là một giai đoạn đặc biệt. Những hoài niệm về thời kỳ kinh tế hoạch hóa theo tư tưởng chủ nghĩa Cộng sản. Để tái hiện lại đời sống người dân thời “tem phiếu”. Bảo tàng tỉnh Ninh Bình đã tổ chức buổi trưng bày mang tên “Dấu ấn thời bao cấp”. Thông qua các hiện vật, tài liệu xưa được lưu giữ, xã hội thời bao cấp như được tái hiện lại.
Mục lục
Tham quan gian phòng khách
Đến với buổi triển lãm khách tham quan sẽ được gặp lại các hiện vật thân thuộc. Chúng gợi nhớ một vùng quê xưa bình yên, còn nhiều khó khăn. Đầu tiên phải kể đến không gian phòng khách với ảnh Bác Hồ. Đó là những huân chương, huy chương kháng chiến cùng với khẩu hiệu “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Gian phòng còn có chiếc tủ ly được bày lọ hoa, đồng hồ, biện ti vi, đài cát sét,..Ngoài ra còn có bộ ghế băng dài để tiếp khách, có bộ ấm tích chè xanh đặt ngay ngắn trên bàn.
Tham quan gian phòng bếp
Tiếp theo là khu vực bếp bao gồm các vật dụng như bát đĩa, xoong nồi…Đây là những vật dụng đơn sơ, giản dị nhất có thể. Nổi bật là chiếc chạn với các ngăn được phân rõ, chứa đựng mắm muối, tương cà, bát đĩa. Tại khu bếp nấu, người xem ấn tượng với kiềng 3 chân, xung quanh là củi, rơm, trấu, lá cây. Xung quanh bếp được treo những bó tỏi, hành khô, chùm bồ kết đen nhánh và đầy đủ các dụng cụ phục vụ sinh hoạt, sản xuất như: rổ, rá, giần, sàng, hũ, chum, chai lọ… Những góc bếp ở nông thôn thời bao cấp với rất nhiều những câu chuyện, kỷ niệm. Đó là mâm cơm và những món ăn một thời gian khó nhưng ấm áp tình thân.
Tham quan gian phòng ngủ
Còn tại gian trưng bày phòng ngủ, những vật dụng cũng thể hiện rõ đặc trưng cuộc sống thời bao cấp. Đó là chiếc giường gỗ rẻ quạt, chiếc chiếu cói, đôi gối thêu tay hình hoa lá, trái tim… Nổi bật là chiếc chăn “con công” đỏ rực, trở thành “huyền thoại”một thời. Đồ dùng trong phòng ngủ cũng đơn giản. Chỉ với chiếc hòm gỗ đựng đồ cá nhân, trên đó để túi xách, khăn mùi xoa. Và những chiếc đinh đóng trên tường để treo quần áo. Ngoài ra, trong không gian phòng trưng bày còn có các hiện vật đặc trưng thời bao cấp như: Tem phiếu, giấy chứng nhận sử dụng xe đạp, radio, sổ gạo, sổ mua lương thực… đã đánh thức cả quá khứ trong lòng người tham quan.
Các hoạt động bên lề
Không chỉ được tham quan và cảm nhận không khí của thời bao cấp, người xem còn được thưởng thức những món ăn dân dã, đặc trưng của thời kỳ thiếu thốn đó, như bã đậu phụ rang, cơm độn, dưa xào tóp mỡ, bánh đúc chấm tương, bánh khoai độn, các loại bánh nếp, bánh tẻ, cơm nắm muối vừng, ngô, khoai, sắn luộc… Khu trưng bày cũng tổ chức nhiều hoạt động thực tế giúp các em học sinh có được những trải nghiệm khó quên về một thời gian khó mà bố mẹ, ông bà các em đã từng trải qua.
Cảm nhận của du khách tham quan
Em Nguyễn Thị Vân Anh, học sinh Trường Trung học Cơ sở Trương Hán Siêu, TP Ninh Bình cho biết: “Thế hệ chúng em chỉ biết được đến thời bao cấp ở miền Bắc qua những câu chuyện kể, bức ảnh hay những bộ phim. Ký ức về thời bao cấp mà chúng em được nghe ông bà, bố mẹ kể lại. Những chuyện tem phiếu, sổ gạo hay là những dòng người xếp hàng chờ nhận lương thực, hàng hóa… Khi được nhìn, sờ tận tay những hiện vật. Những trải nghiệm đầy mới lạ ở buổi trưng bày này đã giúp chúng em có cái nhìn lịch sử. Chúng em đã hiểu hơn một phần cuộc sống khó khăn thời xưa. Chúng em đã hiểu được sự ấm áp và bình yên của thế hệ ông bà, bố mẹ”.
Ông Nguyễn Xuân Khang, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Ninh Bình cho biết thêm. Mục đích của chuyên đề trưng bày “Dấu ấn thời bao cấp” là gợi lại những kỷ niệm thời bao cấp.Giúp cho những người từng sống ở thời kỳ này, đồng thời giúp thế hệ trẻ có thể hiểu được lịch sử của đất nước. Hiểu được cuộc sống của ông bà, cha mẹ mình trong những năm đất nước còn khó khăn. Qua đó giáo dục thế hệ trẻ phải cố gắng hơn nữa trong lao động, học tập, công tác. Từ đó tiếp tục đóng góp, xây dựng đất nước ngày càng phát triển, giàu mạnh. Trưng bày lần này chắc chắn sẽ đem tới cho người xem những cảm xúc khác nhau. Vì mỗi người đều thấy một phần mình trong đó với sự giao hòa giữa cái cũ và cái mới.
Thành công của buổi trưng bày
Thời gian qua, Bảo tàng tỉnh Ninh Bình vẫn thường xuyên tổ chức sưu tầm, khai thác và phát huy giá trị sưu tập hiện vật thời kỳ bao cấp như: nói chuyện chuyên đề, trưng bày chuyên đề và các hoạt động giáo dục để phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và trải nghiệm của đông đảo công chúng. Đặc biệt, trưng bày chuyên đề “Dấu ấn thời bao cấp” lần này đã gây được tiếng vang lớn, thu hút một lượng lớn người dân tỉnh Ninh Bình đến tham quan, tìm hiểu.
“Gặp lại” những chiếc đĩa sắt tráng men, bà Nguyễn Thị Hạnh, TP Ninh Bình, xúc động: “Đến với triển lãm, nhìn mâm cơm thời đó mà bao kỷ niệm về thời gian khó và thiếu thốn bên cạnh những người thân yêu ùa về trong ký ức của tôi. Triển lãm có rất nhiều tư liệu vô cùng quý giá và chân thực đã phản ánh một phần nào về thời kỳ bao cấp, một thời mà sổ gạo, tem phiếu, sổ lương thực là những thứ vô cùng quan trọng với các gia đình. Nơi đây đã tạo nên một không gian ngập tràn ký ức về một thời xa xưa nghèo mà bình dị, thấm đẫm tình người.
Những hiện vật thời bao cấp đang trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Ninh Bình đã lấy được xúc cảm của nhiều người như chúng tôi – những người đã sống qua những năm tháng không thể nào quên về thời bao cấp”.
Nguồn: baovanhoa.vn